Hotspot Updates:

19 december 2022

Voor de Hotspot#1Plastics zijn we na de onderzoek en inzoom fases terechtgekomen in de fase van het maken van de prototypes. Proefmodellen bouwen voor pontons van single use bierfusten waar we zo een “Repurpose” voor hopen te hebben gevonden. De R-ladder was een leidraad bij het aftasten van de mogelijkheden en het maken van de keuze voor de fusten als speerpunt van deze Hotspot.

Onder de creatieve leiding van ontwerpbureau Bestwerk werken we aan een schakelbaar ponton dat gebruikmaakt van het drijfvermogen van de fusten. Ook de verbindende constructie van balken willen we maken we via shredderen en extrusiontechniek van plastic onderdelen van de fust. De eerste potentiele afnemer, de Zeeverkenners van de scouting Deventer, gaat in januari twee dagen helpen met het in elkaar zetten van nieuwe prototypes om zo te werken naar een geschikte versie voor hun steiger richting hun nieuw te realiseren scouting paviljoen. Ook met betrekking tot dit paviljoen zijn superleuke circulaire ontwikkelingen en uitdagingen in gang gezet.

Wat de Hotspot#2Textiel betreft komen ook steeds meer veldwerklijnen bij elkaar. In deze Hotspot is gekozen voor een route in de biologische cirkels van het butterfly model omdat we daarin denken relatief veel verschil te kunnen maken. We zijn natuurlijk een klein en nieuw bedrijf met beperkte uren en kennis, maar we willen wel graag iets substantieels bereiken. Kunstenaar Matthijs Bosman is voor deze Hotspot voorgedragen door Kunstenlab om de creatieve vertaling te maken naar een product. Hij heeft een conversation piece in de vorm van “De Jas die Alles Oplost” ontworpen. Een jas van regionaal geproduceerd linnen, in samenwerking met o.a. the Linen Project en Enschede Textielstad, die de mogelijkheid laat zien van een circulaire regionale textielindustrie. Een jas die “True Costs “laat zien en het verhaal vertelt van zowel de huidige vernietigende textielindustrie als die van het mogelijke gezondere alternatief. Samen met Fibre Shed NL zijn we aan het kijken hoe we de kansen die opdoemen goed in beeld kunnen krijgen. Eén ding is al gelukt: biobased textiel staat op de agenda! Zowel bij de gemeente Deventer als bij de provincie Overijssel is er nu aandacht voor.

Hotspot#3Bouw is er een die meerdere elementen blijkt te hebben. Zo is er een feitelijke lijn waarbij een partij hardhout is gered die opnieuw ingezet gaat worden. Het gaat om het hout van een aantal fietsbruggen in Deventer waarvan het hout gedemonteerd werd vanwege onderhoud en wat normaliter afgevoerd zou gaan worden. Nu zal het hout vervoerd gaan worden naar Het Groenbedrijf en worden de balken geschaafd en opnieuw ingezet voor bruggen. Het ontwerp voor de nieuwe brug wordt 9 februari gepresenteerd.

Een tweede lijn is de opzet van een congres over het Nieuwe Normaal in Deventer op 9 februari van 13.00 – 17.00 in Deventer.

Update 12 juli 2022

Inmiddels zijn twee van de drie hotspots in ontwikkeling: plastics en textiel. Rondom deze hotspots vormt zich een team van betrokken experts. Hier volgt een korte update:

Circulaire Hotspot #1: Plastics

Momenteel bevindt Hotspot #1 zich in een spannende fase. In de eerste sessie hebben we besloten dat het veldwerk zich zou richten op plastics in de horeca. Tijdens het veldwerk hebben we ons gericht op plastic bekers, flessen, folie plastics en hardplastics. Tijdens de ateliersessie hebben we onze geconcentreerd op hardplastics en hebben we de single use (wegwerp!) bierfusten als focuspunt geselecteerd. Dit leidde tot de concrete opdracht: vindt een manier om de wegwerp bierfusten circulair te maken.

We hebben de opdracht gedefinieerd en Timo en Bert (Bestwerk) hebben de uitdaging aangenomen om te komen tot een oplossing. Ze gebruiken daar nadrukkelijk de R ladder bij. En hier wordt het spannend: hoe hoog eindigt de oplossing op de ladder? Ze zijn in gesprek met Saxion, we gaan navraag doen bij Key Keg, leggen suggesties voor bij Davo. We zoeken uit wat shredden inhoud en overwegen gewoon te stoppen met bier drinken (niet echt hoor ;-). Timo en Bert starten met een grafische aanpak.

Circulaire Hotspot #2: Textiel

Hotspot #2 begon met een indringende presentatie waarin we zagen dat grondstoffen niet het enige probleem is waar we mee te maken hebben… Vanwege het hoge aandeel van kleding in de gehele textiel keten is gekozen voor kleding om in deze hotspot de focus op aan te brengen. De hele keten is problematisch. De productie bevindt zich ver weg en is vaak aan het oog onttrokken. Niet alleen milieubelastend maar ook mensonterend. De kleding wordt heel goedkoop gemaakt en vaak met olie als basis grondstof. Het resultaat (of de oorzaak?) is het gebruik bij ons: we wisselen zeer snel van kleding: we kopen veel en vaak, en doen kleding net zo makkelijke weer weg. De kwaliteit is zo laag dat de kleding maar voor een klein deel een tweede leven krijgt. Veel wordt verbrand en veel wordt gedumpt in Afrika waar het grotendeels in het milieu terecht komt.

Tijdens de eerste sessie is ervoor gekozen om te onderzoeken hoe we tot een ‘Deventer Garderobe’ kunnen komen waarbij de aanwezige grondstoffen (te verbouwen op het omringende land of te oogsten uit de afvalstroom) door aanwezige ambacht- en productiekracht tot kleding gemaakt wordt. Textiel to textile & van grond tot garderobe. Voor en door de regio?

Veldwerk We hebben de zomer besteed aan veldwerk om te inventariseren wat er in onze regio mogelijk is, welke ambities er al zijn, wat er gebeurt en wie ons kon helpen met het vinden van het volgend focuspunt om de werkplaatsfase mee in te gaan. Dat focuspunt werd tijdens ‘de Ateliersessie Textiel’ gevonden. Deze sessie vond plaats in de eerste week van oktober:

Verslag Ateliersessie Circulaire Hotspot Textiel, maandag 3 oktober

Aanwezigen Ellie Potiek / Fokke Hoogland / Stijntje Jaspers / Matthijs Bosman / Iris Veentjer, samen met stagiaire / Judith Snepvangers / Claudia Casagrande / Pascale Gatzen / Jurgen Ooms / Sjoukje Bouwman / Guido de Vries / Marije Vermeulen

De vraag waar we de middag mee ingingen:

“Kunnen we een “Circulaire Deventer Garderobe” samenstellen waarbij we gebruik maken met wat we oogsten uit de regio Deventer”. Deze vraag was het resultaat uit de eerste bijeenkomst van de textiel op 27 juni. Oftewel: op welke manier kunnen wij (de grootste) impact hebben met het idee dat we ontwikkelen. Welke ’steen verleggen we in de rivier van de textielstroom door Deventer waardoor deze vanaf dat moment in een betere richting stroomt’. Tijdens de Ateliersessie hebben we de uitkomsten voorgelegd van ons veldwerk. We hebben de richting die we voor ons zien verder verkend. Daarmee zijn we tot de opdrachtformulering gekomen voor het uitwerken van een prototype door Matthijs Bosman.

Het veldwerk We startten de bijeenkomst met een presentatie door Guido en Marije van het veldwerk. Aan bod kwamen vragen en resultaten die tijdens het veldwerk de leidraad vormden:Welke grondstoffen voor een garderobe zijn in de regio te vinden, welke ondernemers, welke makers, welke initiatieven, wat zijn de stimuleringsregelingen, welke partijen zouden interessant kunnen zijn, wat gebeurt er al, wat is er nog niet, wat zouden we willen stimuleren, hoe groot mag de regio zijn, wanneer spreken we überhaupt van een garderobe, wat voegt iets toe?

Recycle Er is veel aan de hand in de regio de afgelopen jaren, gesteund door nationale en internationale regelgeving en subsidies. Bijvoorbeeld de ontwikkeling van machines en methodes om van afgedankt textiel via sortering en vervezeling nieuw garen te spinnen. Ook worden plastics gerecycled tot allerlei garens en zijn er vele initiatieven om restmaterialen als grondstof te zien en nieuwe producten te ontwikkelen die voortvarend in de markt worden gezet.

Biobased Tegelijkertijd is er ook de vraag naar de ontwikkeling van een lokale biologische circulaire textielketen. Dit vinden we als 20302050 interessant omdat we hiermee zouden kunnen bijdragen aan iets wat nog niet zo veel gedaan wordt. Hier zijn in de regio een aantal ondernemers en initiatieven mee bezig en daar zouden we bij kunnen aanhaken om samen een circulaire keten te bouwen. Vanuit onze kennis over de circulaire economie weten we ook dat circulair werken een andere mindset vraagt dan de traditionele lineaire manier van zakendoen en ontwikkeling. Het lijkt ons een interessante en betekenisvolle uitdaging.

Na de presentatie volgde een tafelgesprek over het voorstel om deze biobased kant op te gaan met de Hotspot. Dit ging heen en weer van onrealistisch, te duur en voor een te kleine groep, tot een interessante mogelijkheid om bij te dragen aan educatie, een gezonde bodem, een alternatief voor boeren en de verbreding van de keuzemogelijkheid voor de consument. Er ontstond uiteindelijk een voorzichtig ‘akkoord’ om -ondanks de scepsis- door te gaan op deze avontuurlijke biobased route.

Conclusie:

Het voorstel vanuit 20302050 is om de Deventer Garderobe vanuit die biobased gedachte aan te gaan.

• Omdat anderen zich al richten op de technische recycle business.
• Omdat we een alternatief willen laten zien.
• Omdat het hergebruik van afgedankt textiel al enorm gaande is dat onze toegevoegde waarde in die sector minder groot is.
• Omdat we in de biobased kant echt een aanjagende rol zouden kunnen vervullen en zo verschil maken.
• Omdat we in plaats van met dweilen bezig te zijn (wat ook moet gebeuren) we aan de kraan willen draaien.
• Omdat we wellicht een alternatief kunnen bieden aan boeren die willen blijven boeren.
• Omdat we kunnen bijdragen aan een betere bodemkwaliteit.
• Omdat we de mogelijkheid zouden kunnen bieden van ambachtelijke werkzaamheden.

Let op! We sluiten het gebruik van recyclede materialen (zoals leer, knopen, ritsen etc.) hierbij nadrukkelijk niet uit.

Vervolgstap:

Matthijs Bosman is de kunstenaar die is aangedragen door Kunstenlab voor deze Hotspot.

De opdracht waar hij op zijn eigen wijze mee verder gaat is:

• Presenteer de mogelijkheid van regionale en biobased kleding.
• Maak zichtbaar wat de true costs zijn van een kledingstuk.
• Maak gebruik van textiel van een mogelijk/realistisch gewas in de regio Deventer.
• Vertel het verhaal van de productie en de keten daarvoor in de regio.
• Draag bij aan draagvlak en betrokkenheid bij het thema circulair textiel

Het resultaat zal worden getoetst op haalbaarheid en getoond tijdens de Week van de Circulaire Economie in februari 2023.

Circulaire Hotspot #3: Bouwmateriaal

De eerste stappen naar de derde hotspot #3 Bouwmateriaal zijn ook gezet. Hier kunnen we op dit moment nog niets over zeggen. Maar het zou te maken kunnen hebben met de fietsbruggen die op het punt staan ‘gesloopt’ te worden…